آرتروز بیشتر بر اثر کهولت سن اتفاق می افتد. برای درمان آرتروز زانو، یکی از بهترین روش ها درمان با لیزر است. دو نوع آرتروز زانو وجود دارد:
- آرتروز روماتوئید
- آرتریت روماتوئید
آرتریت رومائید بیشتر شایع است و غضروف در مفصل زانو از بین میرود و این اتفاق در میانسالی رخ میدهد. آرتروز روماتوئید یک مشکل التهابی است که در هر سنی اتفاق می افتد و می تواند غضروف بین مفاصل را تخریب کند که در نهایت زانو درد را ایجاد می کند.
آرتروز می تواند در اثر یک حادثه سانحه رخ دهد و ورم مفاصل پس از سانحه می تواند ناشی از منیسک پاره شده، آسیب رباط یا شکستگی زانو باشد. علائم ممکن است چند سال بعد ظاهر شود. هر دو نوع آرتروز علائم مشابهی دارند اما تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند.
1.افزایش تدریجی درد
- درد آرتروز در طولانی مدت ظاهر می شود.
- درد ممکن است ناگهانی باشد.
- در ابتدا درد در صبح آغاز می شود و شما قادر به انجام فعالیتی نیستید.
- زمانی که از پله بالا می روید، می نشینید یا می ایستید، زانو درد میگیرد.
- حتی در زمان راه رفتن درد دارید.
- امکان اینکه درد شما را از خواب بیدار کند، نشانه ای از آرتریت روماتوئید است.
- در افرادی که به آرتروز روماتوئید دچار هستند، درد درد غضروف های کوچک اتفاق می افتد.
- در آرتروز روماتوئید هر دو طرف بدن تحت تاثیر قرار می گیرند و مفاصل گرم و قرمز می شوند.
- در آرتروز روماتوئید بسته به فرد، علائم ممکن است که ناگهانی یا طی چندین سال ظاهر شود.
- هوای سرد، استرس و فعالیت بیش از حد درد را تشدید میکند.
- در آرتریت روماتوئید، علائم در طی چند هفته ظاهر می شود یا ممکن است که به طور ناگهانی به وجود بیاید.
2.تورم یا حساسیت
آرتروز زانو ممکن است باعث التهاب شود در آرتروز روماتوئید عوامل زیر بروز میکند:
- تورم سخت به دلیل تشکیل اسپورهای استخوانی (استئوفیت ها)
- تورم نرم ، زیرا التهاب باعث می شود مایع اضافی در اطراف مفصل جمع شود
تورم ممکن است که بعد از مدتی غیرفعال بودن ظاهر شود مانند زمانی که صبح از خواب بیدار می شوید. تورم مفاصل در بیماری بیماری آرتریت روماتوئید که یک بیماری التهابی است، شایع است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند علائم زیر را نیز تجربه می کنند:
- تب
- خستگی
- احساس مریضی
بیماری آرتریت روماتوئید یک بیماری سیستمیک است و تمام بدن را درگیر میکند اما آرتروز روماتوئید تنها روی مفاصل اثر دارد.
3. مسدود کردن و به هم چسبیدن
در بیماری آرتریت روماتوئید، در طی زمان مفاصل زانو از حالت محکمی خود در می آیند و آسیب به تاندون وارد می شود که منجر به چسبیدن ماهیچه به استخوان می شود. در صورت فرسایش غضروف و پوسیدگی استخوان، استخوان دیگر قادر به حرکت نیست و همین امر منجر به قفل شدن مفصل می شود و دیگر استخوان به راحتی حرکت نمی کند.
4. صدای مفاصل
در زمانی که زانوی خود را تکان میدهید زانو قرچ قرچ میدهد که پزشکان آن را کرپیتوس می نامند. این عارضه زمانی رخ میدهد که بخشی از غضروف از دست رفته باشد و در هر دو نوع آرتروز زانو این اتفاق رخ میدهد.
زمانی که غضروف آسیب می بیند استخوان ها به یکدیگر برخورد کرده و ساییده می شوند.
5. حرکت ضعیف
در بیماری آرتریت روماتوئید، مفاصل و استخوان تغییر می کنند و یا زمانی که زانو آسیب ببیند حرکت دادن آن دشوار است. بنابراین راه رفتن و ایستادن برای فرد دشوار است و مجبور به استفاده از واکر است تا بتواند به درستی راه برود.
6. از دست رفتن فاصله ی مفصلی
برخی از تاثیرات آرتروز به زانو مشخص نیست و باید از زانو عکسبرداری شود. به طور طبیعی بین مفاصل مایعی وجود دارد که مانند بالش عمل میکند و از برخورد مفاصل به یکدیگر جلوگیری می کند. زمانی که این مایع از دست رود فضای خالی بین مفاصل ایجاد می شود که تنها با عکسبرداری می توان آن را مشاهده کرد.
7. ناهنجاری زانو
در طی آسیب هایی که به زانو وارد می شود، شکل آن تغییر میکند. در آرتریت روماتوئید تغییرات زانو به شرح زیر است:
- تورم
- قرمزی
- در طی زمان به دلیل آسیب به مفاصل شکل ظاهری زانو تغییر میکند.
در آرتروز روماتوئید:
- عضلات زانو ضعیف می شود.
- زانو ها یا حالت پرانتزی می گیرند یا از هم باز می شوند.
چه زمان به پزشک مراجعه کرد
درمان برای انواع آرتروز امکان دارد اما اگر زودتر به دنبال درمان باشید قطعا تاثیرات بهتری خواهد داشت. اگر مشکلات زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید:
- درمان ها بر روی درد و التهاب هیچ تاثیری نداشته است.
- علائم بدتر شده و علائمی مانند تب دارید
- علائم بر روی زندگی روزمره مانند خوابیدن و راه رفتن مشکل ایجاد کرده است.
تشخیص
پزشک سوالات زیر را مطرح میکند:
- درباره ی علائم
- درباره ی سوابق بیماری و مشکلات سلامتی
- انجام آزمایش
- تصویربرداری برای یافتن علت درد عدم تحرک
- برای بیماری آرتریت روماتوئید آزمایش خون و لوپوس انجام میشود.
درمان آرتروز زانو
آرتروز روماتوئید نوع شایع تری است و برای آن راه درمانی وجود ندارد اما برخی درمان ها، علائم را کاهش میدهد. درمان بستگی به سابقه ی بیماری، میران درد و تاثیر که بیماری بر زندگی فرد گذاشته است، انتخاب می شود. در ادامه راجب برخی درمان ها توضیح داده
شده است.
1.وزن متعادل
- اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن برای بیماری آرتروز روماتوئید بسیار موثر است.
- کاهش وزن منجر به فشار آوردن به مفاصل و بهتر شدن علائم میشود.
- التهاب را کاهش میدهد.
- به بهبود دیابت نوع دو، فشار خون و بیماری قلبی عروقی کمک میکند.
- اگر به آرتروز روماتوئید مبتلا هستید و اضافه وزن دارید، پزشک به کاهش وزن کمک میکند.
2.ورزش مداوم
- وزن را متعادل نگه میدارد.
- ماهیچه ها را تقویت میکند که در تقویت مفاصل زانو مفید است.
- منجر به تحرک می شود.
- کاهش استرس
ورزش ها شامل:
- دوچرخه سواری
- پیاده روی
- شنا کردن
- ایروبیک
- یوگا
- ورزش های کششی
3.استفاده از دارو
استفاده از داروهای بدون نسخه و با نسخه به درمان درد کمک میکند. این داروها شامل:
- داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی مانند ایبوپروفن
- استامینوفن
اگر داروهای بالا موثر نبود، پزشک داروهای زیر را تجویز میکند:
- دولوکستین
- ترامادول
4.درمان های جایگزین
به جای استفاده از دارو و ورزش می توان درمان های دیگری را جایگزین کرد که به درمان آرتروز روماتوئید کمک میکند. این درمان ها شامل:
- انجام ورزش یوگا برای کاهش استرس
- طب سوزنی
- سرما دادن و گرما دادن به محل مورد نظر برای کاهش درد و التهاب
- درمان شناختی رفتاری ، که می تواند درد، ناراحتی و استرس را کاهش دهد.
کارهایی که نباید انجام داد:
- ماساژ درمانی و تحریک الکتریکی از راه پوست برای آرتروز روماتوئید پیشنهاد نمی شود اما در کنار درمان های دیگر می توان از ماساژ استفاده کرد زیرا به کاهش استرس کمک میکند.
- عدم استفاده از ماهی های چرب مانند سالامون، ویتامین و کلشیسین. کلشی سین حتی ممکن است که اثر عکس داشته و منجر به اسهال و استفراغ شود.
- از درمان هایی مانند گلوکوزامین، کندرویتین سولفات، هیدروکسی کلروکین، تزریق بوتاکس و تزریق اسید هیالورونیک خودداری کنید.
5. تزریق استروئید
- برای درد و التهاب شدید، پزشک تزریق گلوکوکورتیکوئیدها یا کورتیکواستروئیدها را مستقیما به مفاصل زانو تجویز میکند.
- این درمان موقتی است.
- تاثیرات جانبی منفی بر بدن دارد و پزشکان درمان با این روش را محدود کرده اند.
6.جراحی
اگر سایر درمان ها جوابگو نبود و درد شدیدتر شد، پزشک جراحی را پیشنهاد میدهد. برای درمان آرتروز روماتوئید جراحی های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره شده است:
جراحی آرتروسکوپی
پزشک از وسیله ی دوربین داری به نام آرتروسکوپ استفاده می کند تا درون زانو را مشاهده کند و نواحی آسیب دیده و قطعه های استخوان را بردارد تا مفاصل آزادانه تر حرکت کنند.
این روش غیر تهاجمی تر است و علائم را کاهش میدهد اما گاهی اوقات این درمان جوابگو نیست و باید پیوند مصنوعی زانو صورت بگیرد.
برداشتن استخوان
در مراحل اولیه ی آرتروز روماتوئید که یکی روی یک زانو اتفاق افتاده است، اثر می گذارد. جراح قطعه ای از استخوان را می برد و به آن شکل میدهد تا فشار از روی ناحیه ی آسیب دیده برداشته شده و استخوان ها هم تراز شوند. درمان در صورتی که کارهای زیر را انجام می دهید، موثر است:
- افراد بالای 60 سال که فعالیت دارند و اضافه وزن ندارند.
- درد فقط در یک زانو است.
- درد فقط در زمان ایستادن و انجام فعالیت آغاز می شود.
این درمان تخریب مفاصل را کند یا متوقف می کند.
پیوند زانو
جراح قسمت آسیب دیده را برمیدارد و یک مفصل مصنوعی به جای آن قرار میدهد. فعالیت و سلامت کلی بیمار به پزشک کمک می کند که آیا این بهترین روش است یا خیر.