مینیسک غضروفی است که نقش بالش را بین ران و ساق پا ایفا میکند و در هر زانو دو مینیسک وجود دارد. در ابتدا افراد درمان بدون جراحی مینیسک زانو را انتخاب می کنند زیرا عوارض کمتری نسبت به عمل جراحی دارد. درد زانو در آسیب به مینیسک زانو بسیار شدید است و فرد قادر به حرکت زانو نیست.
زمانی که فشار بیش از حد به زانو وارد شود یا مفصل زانو پیچ بخورد مینیسک آسیب می بیند. البته همیشه نمی توان درمان بدون جراحی را انتخاب کرد زیرا ممکن است آسیب دیدگی شدید باشد. درمان درد مینیسک زانو با لیزر امکان پذیر است.
دلایل
موارد زیر منجر به پارگی مینیسک زانو می شود:
- فعالیت هایی که فشار زیادی نیاز دارند.
- چرخش ناگهانی زانو
- چمباتمه زدن
- بلند کردن اشیاء سنگین
ورزش های زیر چرخیدن ناگهانی را در بردارند و افرادی که این ورزش ها را انجام می دهند بیشتر در معرض خطرند:
- فوتبال
- بسکتبال
- تنیس
این مشکل در افراد زیر بیشتر رایج است:
- این مشکل در بین کودکان رو به رشد است زیرا آنان بیشتر در این گونه فعالیت ها شرکت می کنند و احتمال بروز این مشکل با افزایش سن کاهش می یابد.
- اگر فردی آرتروز داشته باشد بیشتر در معرض خطر است. آرتروز بیماری است که منجر به درد و سفتی مفاصل می شود و به دلیل افزایش سن ایجاد می شود.
- زمانی که پارگی مینیسک در افراد پیر اتفاق می افتد بیشتر به دلیل فرسودگی غضروف زانو است.
علائم
زمانی که مینیسک پاره می شود صدای ترکیدن در اطراف مفصل زانو شنیده می شود و علائم زیر نیز بروز می کند:
- درد به خصوص زمانی که به زانو دست زده می شود.
- تورم
- عدم تکان دادن زانو
- احساس قفل کردن زانو
همچنین ممکن است که احساس لغزش داشته باشید و این به دلیل شل شدن غضروف زانو یا برخورد غضروف با مفصل است.
اگر علائم بالا را داشتید و این علائم چند روز پس از سانحه ادامه دار بود پزشک را مطلع سازید و اگر نمی توانید زانو را خم کنید یا تکان دهید سریعا به اورژانس مراجعه کنید.
تشخیص
برای تشخیص موارد زیر انجام می شود و هر یک از موارد را که پزشک صلاح بداند انجام میدهد.
معاینه ی بدنی
بعد از اینکه بیمار علائم خود را شرح داد، پزشک زانو و میزان حرکت آن را بررسی می کند. یکی از کارهایی که پزشک انجام میدهد خم کردن زانو، راست کردن زانو و چرخاندن زانو است که ممکن است زانو صدا دهد.
تصویربرداری
تصویربرداری پارگی مینیسک را مشخص می کند که شامل موارد زیر است:
اشعه ی ایکس
این آزمایش پارگی مینیسک را نشان نمی دهد اما سایر مشکلات زانو مانند آرتروز را نشان میدهد.
ام آر آی
ام آر آی از جهات مختلف از زانو تصویربرداری می کند و می تواند تصاویری از غضروف و رباط ها نشان دهد. پارگی مینیسک در این آزمایش قابل مشاهده است اما گاهی اوقات به دلیل افزایش سن فرسودگی غضروف ها قابل تشخیص نیست و پزشک ممکن است که تشخیص غلط دهد.
اگر پارگی در مینیسک رخ نداده باشد، درمان بدون جراحی مینیسک زانو امکان پذیر است.
سونوگرافی
سونوگرافی می تواند تمام اجزای داخل بدن را نشان دهد و بیشتر برای نشان دادن غضروف پاره شده در بدن استفاده می شود.
آرتروسکوپی
اگر تشخیص با روش های بالا امکان پذیر نبود از این روش برای تشخیص استفاده می شود. این روش بدین صورت انجام می شود:
- برش کوچکی در زانو ایجاد می شود.
- آرتروسکوپ که لوله ای نرم و دوربین دار است به درون زانو وارد میشود.
با این روش می توان علت زانو درد را تشخیص داد.
درمان بدون جراحی مینیسک زانو
- استراحت دادن به زانو. از عصای زیر بغل استفاده کنید تا فشاری به زانو وارد نشود و از انجام فعالیت هایی که درد زانو را بدتر میکند بپرهیزید.
- هر 3 یا 4 ساعت یکبار به مدت 30 دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید.
- از باندهای کشی برای بستن زانو استفاده کنید تا التهاب کاهش یابد.
- زانوی خود را روی بالش قرار دهید تا تورم کاهش یابد.
- مصرف مسکن های غیراستروئیدی ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و تورم اطراف زانو.
- برای تقویت عضلات اطراف زانو پزشک فیزیوتراپی را پیشنهاد میدهد. فیزیوتراپی درد را کاهش داده و تعادل را در زانو افزایش میدهد.
- ماساژ درمانی نیز برای کاهش تورم و سفتی استفاده می شود.
جراحی
اگر درمان های بالا جوابگو نبود، پزشک از جراحی آرتروسکوپی استفاده می کند. قبل از جراحی باید موارد زیر را انجام دهید:
- نحوه ی استفاده از عصای زیر بغل
- انجام آزمایش خون، اشعه ی ایکس، ام آر آی و میزان توانایی بدن در برابر داروی بیهوشی
- نخوردن و ننوشیدن روز قبل از عمل
اگر علائم زیر را دارید پزشک را در جریان قرار دهید:
- تب
- عفونت
- سرماخوردگی
- زخم باز
جراحی به صورت زیر انجام می شود:
- جراح برش کوچکی روی زانو ایجاد میکند.
- پزشک وسیله ای دوربین دار را به سمت مینیسک پاره شده وارد می کند و آن را ترمیم میکند.
- عمل جراحی یک ساعت طول می کشد.
بعد از جراحی:
- همان روز می توان به منزل بازگشت.
- بهبود کامل زمان بر است و حدود 6 هفته طول می کشد.
- فیزیوتراپی و برخی از ورزش ها بعد از جراحی نیاز است.
- باید به پزشک مراجعه کرد.
جراحی خطراتی را به همراه دارد و قبل از آن باید با پزشک مشورت کنید تا ببینید آیا می توانید از پس آن بر بیایید.
پیشگیری
- با استفاده از ورزش های کششی پا می توان از پارگی مینیسک جلوگیری کرد که به ثابت نگه داشتن زانو و جلوگیری از آسیب مفاصل کمک می کند.
- در زمان ورزش می توان از باندهای کشی استفاده کرد تا احتمال آسیب به زانو را کاهش داد.
- قبل از انجام ورزش های کششی بدن خود را گرم کنید.
- از کفش های ورزشی استفاده کنید.
- کفش ها را به درستی بپوشید.
- نسبت به ورزشی که انجام می دهید تکنیک ها را یاد بگیرید.